ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ, ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ ΔΤΗΝ ΕΥΡΩΠΗ ΚΑΙ ΣΤΟΝ ΚΟΣΜΟ ΤΟΝ 19 ΑΙΩΝΑ

-->

Η ωρίμανση της βιομηχανικής επανάστασης

Βιομηχανική επανάσταση είναι το φαινόμενο της μετάβασης από την αγροτική-χειροτεχνική οικονομία στη βιομηχανική και οι οικονομικές, κοινωνικές, πολιτικές και πολιτισμικές αλλαγές που αυτό προκάλεσε. Ξεκίνησε στην Μ. Βρετανία στα 1750-1780, εξαπλώθηκε στα μέσα του 19^ου αιώνα στη βόρεια Ευρώπη και από τα μέσα του 19^ου και ύστερα σε όλη την Ευρώπη και στις Η.Π.Α. Κύρια χαρακτηριστικά της είναι :

• Η εκτεταμένη χρήση τεχνικών μέσων.
• Αξιοποίηση νέων μορφών ενέργειας.
• Εφαρμογή καινοτομιών στη μεταλλουργία.
• Συγκέντρωση των εργαζομένων στα εργοστάσια.
• Υψηλοί ρυθμοί ανάπτυξης.

Κύριοι πόλοι εκβιομηχάνισης ήταν η υφαντουργία και η μεταλλουργία.

Βιομηχανικοί κλάδοι που αναπτύχθηκαν ήταν: η χημεία και ιδιαίτερα η οργανική χημεία που επέτρεψε την παραγωγή βαφών, λιπασμάτων, πλαστικών υλών, εκρηκτικών, φαρμάκων, ψυγείων, φωτογραφικών και κινηματογραφικών ειδών.

Άλλη σπουδαία καινοτομία της εποχής ήταν ο ηλεκτρισμός.

Στις συγκοινωνίες: ο σιδηρόδρομος, το ατμόπλοιο, το αυτοκίνητο και οι πειραματισμοί για αεροπλάνα.

Το πετρέλαιο αποκτά αξία αφού είναι το καύσιμο των κινητήρων.

Η επικοινωνία διευκολύνεται με την χρήση μέσων μετάδοσης ήχου σε μεγάλες αποστάσεις.

Ο νέος τρόπος οργάνωσης της οικονομίας ονομάστηκε καπιταλισμός ή κεφαλαιοκρατία. Ιδεολογικά στηριζόταν στον οικονομικό φιλελευθερισμό. Τα κύρια χαρακτηριστικά του ήταν:

• Οι επιχειρηματίες μπορούσαν να κάνουν ό,τι ήθελαν για να κερδίζουν.
• Το ατομικό συμφέρον θεωρούνταν σημαντικότερο του κοινωνικού.
• Δημιουργήθηκαν εταιρείες με τη συμμετοχή πολλών κεφαλαιούχων (χρήση μετοχών).
• Δημιουργήθηκαν μεγάλες τράπεζες.
• Δημιουργήθηκαν ολιγοπώλια και μονοπώλια.

Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ

-->

ΕΝΟΤΗΤΑ 10

Ελληνική επανάσταση και Ευρώπη

Η διεθνής συγκυρία ήταν αρνητική για την ελληνική επανάσταση:

• Οι ευρωπαϊκές δυνάμεις μετά τους ναπολεόντειους πολέμους προσπαθούσαν να δημιουργήσουν εκείνες τις ισορροπίες που θα απέτρεπαν πολέμους μεγάλης έκτασης.
• Η Ευρώπη βίωνε την παλινόρθωση.

Η ελληνική επανάσταση αντιμετωπίστηκε ως μέρος του ανατολικού ζητήματος.

Το 1821 και το 1822 οι ευρωπαϊκές δυνάμεις κράτησαν αρνητική στάση απέναντι στην Ελλάδα. Η κατάσταση αλλάζει το 1823, όταν η Αγγλία με υπουργό των εξωτερικών τον Κάνιγκ αναγνωρίζει την Ελλάδα ως εμπόλεμη δύναμη. Η Αγγλία θεωρούσε ότι η Ελλάδα θα μπορούσε να αποτελέσει χρήσιμο συνεργάτη στη νοτιοανατολική Μεσόγειο. Η Ρωσία για να μη χάσει την επιρροή της στους Έλληνες προτείνει το σχέδιο των τριών τμημάτων. Η Ελλάδα συνάπτει δάνεια με την Αγγλία. Έλληνες ηγέτες υπογράφουν την πράξη προστασίας. Δημιουργούνται 3 κόμματα: το ρωσικό, το γαλλικό και το αγγλικό. Οι μεγάλες Δυνάμεις αναμιγνύονταν όλο και πιο πολύ στα ελληνικά πράγματα.

Στην Ευρώπη δημιουργήθηκε ο φιλελληνισμός, ένα κίνημα συμπαράστασης στους Έλληνες. Γεννήθηκε από τον φιλελευθερισμό και τον επαναστατικό ριζοσπαστισμό που είχε σπείρει η γαλλική επανάσταση. Ευνοήθηκε από το θαυμασμό των ξένων για την Αρχαία Ελλάδα, από τον αποτροπιασμό για τις βαρβαρότητες των Τούρκων και από τις ελληνικές επιτυχίες. Ο φιλελληνισμός βοήθησε την επανάσταση οικονομικά, ηθικά και με την προσωπική συμμετοχή κάποιων ευρωπαίων.

Τελικά με τη συνθήκη του Λονδίνου (1827) προβλέπεται αυτόνομο ελληνικό κράτος. Η άρνηση του σουλτάνου να τη δεχτεί οδηγεί στη ναυμαχία του Ναβαρίνου. Με την ήττα της Οθωμανικής αυτοκρατορίας στο ρωσοτουρκικό πόλεμο η Ρωσία υποχρεώνει την Οθωμανική Αυτοκρατορία να δεχτεί όλες τις αποφάσεις των Δυνάμεων για το ελληνικό ζήτημα. Με το πρωτόκολλο της Ανεξαρτησίας (1830) αναγνωρίζεται η Ελλάδα ανεξάρτητο κράτος με σύνορα τη γραμμή που ορίζεται από τα ποτάμια Αχελώο και Σπερχειό.

Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ

-->

ΕΝΟΤΗΤΑ 9

Πρώτες προσπάθειες των επαναστατημένων Ελλήνων για συγκρότηση κράτους

Για να ανεφοδιαστούν τα ελληνικά στρατεύματα, για να οργανωθούν πολιτικά οι περιοχές που απελευθερώνονταν και επειδή υπήρχε η ανάγκη για διαχείριση των εθνικών γαιών, οι τοπικοί οργανισμοί δηλαδή πολιτικοί σχηματισμοί τοπικού χαρακτήρα (ένα είδος τοπικών κυβερνήσεων) ανέλαβαν την εξουσία. Ελέγχονταν από προεστούς, Φαναριώτες και ιεράρχες. Τέτοιοι οργανισμοί ήταν: η Πελοποννησιακή Γερουσία, η Γερουσία Δυτικής Χέρσου Ελλάδας και ο Άρειος Πάγος.

Κάποιες φορές οπλαρχηγοί και Φιλικοί κατηγόρησαν τους προεστούς, τους Φαναριώτες και τους ιεράρχες ότι επιχειρούν να μονοπωλήσουν τη διαχείριση της εξουσίας.

Ήταν φανερή η ανάγκη για δημιουργία μιας κεντρικής διοίκησης και κατάργησης των τοπικών οργανισμών. Έτσι γίνεται η Α΄ Εθνοσυνέλευση στην Επίδαυρο που ψήφισε το πρώτο ελληνικό σύνταγμα, το σύνταγμα της Επιδαύρου που ήταν επηρεασμένο από τα συντάγματα της γαλλικής επανάστασης. Η Ελλάδα ανακηρύσσεται ανεξάρτητο κράτος με αβασίλευτη δημοκρατία. Η διοίκηση ασκούνταν από το Εκτελεστικό με 5 μέλη και από το Βουλευτικό με 70 μέλη . Η εθνοσυνέλευση τόνιζε ότι η επανάσταση δεν είχε κοινωνικοανατρεπτικές διαθέσεις.

Η Β΄Εθνοσυνέλευση γίνεται στο Άστρος της Κυνουρίας.

Η εμφύλια σύρραξη εκδηλώνεται το φθινόπωρο του1823, αρχικά ως πολιτική σύγκρουση ( μέχρι το καλοκαίρι του 1824) και έπειτα ως ένοπλη ( Ιούλιος 1824- Ιανουάριος 1825). Οι αιτίες αυτής της σύγκρουσης ήταν:

• οι αντιθέσεις ανάμεσα σε αυτούς που προεπαναστατικά διέθεταν εξουσία και ήθελαν να τη διατηρήσουν ( πρόκριτοι, ιεράρχες, Φαναριώτες) και σε εκείνους που αναδείχθηκαν στα πεδία των μαχών γι΄ αυτό και θεωρούν δικαίωμά τους να συμμετέχουν στην εξουσία (οπλαρχηγοί, Φιλικοί)
• τοπικιστικές αντιθέσεις
• διαφωνίες για τη διαχείριση των χρημάτων του δανείου που πήραμε από την Αγγλία.
• Προσωπικές αντιπαλότητες και φιλοδοξίες.

Στην πρώτη φάση (από το φθινόπωρο του 1813 μέχρι το καλοκαίρι του 1824 ) συγκρούστηκαν οι δυο παρατάξεις ( εκτελεστικό- Βουλευτικό). Στη δεύτερη φάση (Ιούλιος 1824- Ιανουάριος 1825) συγκρούστηκαν στερεοελλαδίτες και Υδραίοι εναντίον Πελοποννησίων.

Η Γ΄Εθνοσυνέλευση συγκαλείται στην Τροιζήνα το 1827 και εκλέγει ως κυβερνήτη της Ελλάδας τον Καποδίστρια για 7 χρόνια. Ψηφίζει το πολιτικό σύνταγμα της Ελλάδας που στηριζόταν στη διάκριση των εξουσιών και ήταν το πιο δημοκρατικό της εποχής του.

Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ ΤΟΥ 1821

-->

ΕΝΟΤΗΤΑ 8

Η εξέλιξη της ελληνικής επανάστασης (1821-1827)

Η συγκυρία ήταν πιο ευνοϊκή για την επιτυχία της ελληνικής επανάστασης στον νοτιοελλαδικό χώρο γιατί:

• Οι ελληνικοί πληθυσμοί ήταν πυκνότεροι εκεί.
• Η παρουσία του οθωμανικού στρατού στην περιοχή ήταν μικρή.
• Ο οθωμανικός στρατός ήταν απασχολημένος με τον Αλή Πασά των Ιωαννίνων.
• Υπήρχαν πολυάριθμοι Φιλικοί.
• Υπήρχαν ένοπλα σώματα κλεφτών, εμπορικά σκάφη με κανόνια.
• Υπήρχαν εμπειροπόλεμοι Έλληνες στη στεριά και στη θάλασσα.
• Τα ορεινά εδάφη διευκόλυναν τον κλεφτοπόλεμο.

Επαναστάσεις το Μάρτιο του1821 ξέσπασαν παντού, αλλά τελικά η επανάσταση εδραιώθηκε στην Πελοπόννησο, στη Στερεά και σε κάποια νησιά του Αιγαίου.

Έλληνες που ξεχώρισαν για την προσφορά τους στον αγώνα ήταν: Θ. Κολοκοτρώνης, Οδ. Ανδρούτσος, Γ. Καραϊσκάκης, Μ. Μπότσαρης, Κων. Κανάρης, Αν. Μιαούλης, Λασκαρίνα Μπουμπουλίνα, Μαντώ Μαυρογένους.

Η φάση των επιτυχιών 1821-1824

Ελευθερώθηκε η Καλαμάτα και η Πάτρα. Ακολουθούν αντίποινα των Τούρκων. Οι Έλληνες αντιστέκονται στην Αλαμάνα (Αθ. Διάκος), στη Γραβιά (Οδ. Ανδρούτσος), στα Βασιλικά. Ελευθερώνεται η Τριπολιτσά από τον Κολοκοτρώνη.

Οι Τούρκοι καταστρέφουν τη Χίο. Ο Κανάρης πυρπολεί την τούρκικη ναυαρχίδα. Ο Κολοκοτρώνης στα Δερβενάκια διαλύει τη στρατιά του Δράμαλη. Καταστρέφονται από τον Αιγύπτιο ηγεμόνα τα Ψαρά και η Κάσος.

Φάση κάμψης 1825-1827

Ο Ιμπραήμ καταστρέφει την Πελοπόννησο χωρίς σοβαρές δυσκολίες μια που οι Έλληνες ήταν καταπονημένοι από τον εμφύλιο πόλεμο. Ήττα στο Μανιάκι (Παπαφλέσσας), νίκη στους Μύλους (Δημ. Υψηλάντης, Μαυρομιχάλης, Μακρυγιάννης). Έξοδος του Μεσολογγίου (Απρίλιος 1826). Θάνατος Καραϊσκάκη – κατάληψη Ακρόπολης της Αθήνας από Τούρκους.

Συνθήκη Λονδίνου (Ιούλιος 1827) : η Αγγλία, η Γαλλία και η Ρωσία αποφασίζουν τη δημιουργία ελληνικού κράτους.

Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ ΤΟΥ 1821

 ΕΝΟΤΗΤΑ 7

Η Φιλική Εταιρεία και η κήρυξη της ελληνικής επανάστασης στις παραδουνάβιες ηγεμονίες

Η Φιλική Εταιρεία ιδρύθηκε το 1814 στην Οδησσό της Ρωσίας με σκοπό την προετοιμασία του ένοπλου αγώνα των Ελλήνων για ανεξαρτησία. Πρωτεργάτες ήταν οι : Ν. Σκουφάς, Εμ. Ξάνθος, Π. Αναγνωστόπουλος και Αθ. Τσακάλωφ.

Οι δυσκολίες που είχαν να αντιμετωπίσουν ήταν:

• Ο ελληνισμός ήταν διάσπαρτος σε μεγάλο γεωγραφικό χώρο.
• Έπρεπε να δράσουν μυστικά και από την Οθωμανική αυτοκρατορία και από τις ευρωπαϊκές απολυταρχίες.
• Έπρεπε να υπερνικήσουν τους δισταγμούς των Ελλήνων, που είδαν προγενέστερα κινήματα να αποτυγχάνουν.
• Έπρεπε να κινητοποιήσουν ανθρώπους διαφορετικών κοινωνικών ομάδων και συμφερόντων.

Οι ευνοϊκές συνθήκες που βοηθούσαν το έργο τους ήταν:

• Η Οθωμανική αυτοκρατορία αντιμετώπιζε σοβαρά εσωτερικά προβλήματα.
• Η διάδοση των ιδεών της Γαλλικής επανάστασης ανάμεσα στους Έλληνες.
• Η ωρίμανση της ιδέας για ένα ανεξάρτητο ελληνικό κράτος.

Η Φιλική Εταιρεία οργανώθηκε με πρότυπο άλλες μυστικές εταιρείες. Τα μέλη της δοκιμάζονταν και ορκίζονταν πίστη και αφοσίωση. Η ποινή για τους παραβάτες των όρκων ήταν θάνατος.

Η ηγεσία της Εταιρείας ανατέθηκε στον Αλέξανδρο Υψηλάντη, αξιωματικό του ρωσικού στρατού.

Στις 24 Φεβρουαρίου του 1821 ξεκίνησε η ελληνική επανάσταση στο Ιάσιο της Βλαχίας. Αποφασίστηκε να ξεκινήσει σε εκείνη την περιοχή γιατί:

• εκεί δεν υπήρχε τουρκικός στρατός,
• βορειότερα υπήρχε ρωσικός στρατός που οι επαναστάτες έλπιζαν να βοηθήσει,
• διάφοροι βαλκάνιοι ηγέτες θα συμμετείχαν στην επανάσταση.

Γρήγορα, όμως, προέκυψαν σοβαρά προβλήματα:

• οι πλούσιοι Έλληνες δεν ανταποκρίθηκαν,
• ο τσάρος αποκήρυξε την επανάσταση και επέτρεψε την είσοδο των τουρκικών στρατευμάτων στις Ηγεμονίες,
• ο πατριάρχης αφόρισε το κίνημα,
• ο Σέρβος ηγέτης εκτελέστηκε από τους Οθωμανούς, ενώ ο Βλαντιμηρέσκου από την Φιλική Εταιρεία ως προδότης.

Η κρίσιμη μάχη δόθηκε στο Δραγατσάνι από τον Ιερό Λόχο. Οι Έλληνες χάνουν και ο Υψηλάντης συλλαμβάνεται. Ο Γεώργιος Ολύμπιος και ο Ιωάννης Φαρμάκης εγκλωβίζονται στη μονή Σέκκου, όπου και σκοτώνονται.

11 κανόνες του Bill Gates που δε διδάσκονται στα σχολεία

 Ο Bill Gates σε μια πρόσφατη ομιλία του σε ένα γυμνάσιο, μίλησε για 11 κανόνες ζωής που δεν έμαθαν και δεν θα μάθουν στο σχολείο. Μιλάει για το πως οι «προοδευτικοί» δάσκαλοι δημιούργησαν μια γενιά χωρίς αίσθηση της πραγματικότητας και πως αυτή αντίληψη προετοιμάζει τα παιδιά να αποτύχουν στον πραγματικό κόσμο.

 Κανόνας 1: Η ζωή δεν είναι δίκαιη - συνήθισέ το!

Κανόνας 2: Ο κόσμος δεν ενδιαφέρεται για την αυτό-εκτίμησή σου. Περιμένει πρώτα να επιτύχεις εσύ ο ίδιος κάτι ΠΡΙΝ αισθανθείς καλά με τον εαυτό σου.

Κανόνας 3: Δεν θα κερδίσεις 60.000 ευρώ το χρόνο τελειώνοντας το σχολείο. Δεν πρόκειται να γίνεις αντιπρόεδρος με δωρεάν αυτοκίνητο και κινητό τηλέφωνο μέχρι να τα κερδίσεις και τα δύο.

 Κανόνας 4: Εάν νομίζεις ότι ο καθηγητής σου είναι σκληρός, περίμενε μέχρι να δεις το αφεντικό.

 Κανόνας 5: Το γύρισμα των μπιφτεκιών δεν σου μειώνει την αξιοπρέπεια. Οι παππούδες σου είχαν μια διαφορετική λέξη για αυτή την εργασία: την έλεγαν ευκαιρία.

 Κανόνας 6: Εάν τα μουσκέψεις, ΔΕΝ ΦΤΑΙΝΕ ΟΙ ΓΟΝΕΙΣ ΣΟΥ. Γι' αυτό μην κλαψουρίζεις για τα δικά σου λάθη, αλλά μάθε από αυτά.

 Κανόνας 7: Πριν γεννηθείς, οι γονείς σου δεν ήταν τόσο βαρετοί όσο είναι σήμερα. Έγιναν έτσι πληρώνοντας τους λογαρισμούς σου, καθαρίζοντας τα ρούχα σου και ακούγοντάς σε να λες πόσο «cool» είσαι. Πριν λοιπόν σώσεις τα δάση από τα παράσιτα της γενιάς των γονιών σου, προσπάθησε να καθαρίσεις τη ντουλάπα στο δωμάτιό σου.

 Κανόνας 8: Το σχολείο μπορεί να έχει βρει τον τρόπο να εξαλείψει τις διαφορές μεταξύ κερδισμένων και χαμένων, αλλά η ζωή ΟΧΙ. Μερικά σχολεία έχουν απορρίψει τις αρνητικές βαθμολογίες και θα σου δώσουν όσες ευκαιρίες θέλεις για να βρεις τη σωστή απάντηση. Αυτή η κατάσταση δεν μοιάζει ούτε στο ελάχιστο με την πραγματική ζωή.

Κανόνας 9: Η ζωή δεν είναι χωρισμένη σε εξάμηνα. Δεν υπάρχουν ολόκληρα καλοκαίρια διακοπών και πολύ λίγοι υπάλληλοι είναι διατεθειμένοι να σε βοηθήσουν να «βρεις» τον εαυτό σου. Αυτό μπορείς να το κάνεις στον ελεύθερο χρόνο σου.

 Κανόνας 10: Η τηλεόραση ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ η πραγματική ζωή. Στη πραγματική ζωή οι άνθρωποι είναι στις δουλειές τους και όχι στα μπαρ και στα καφενεία.

Κανόνας 11: Να είσαι ευγενικός με τους σπασίκλες. Στο τέλος μάλλον θα καταλήξεις να δουλεύεις για έναν από αυτούς.