Η Ελλάδα από το τέλος του Β' Παγκόσμιου πολέμου έως τα τέλη του 20ού αιώνα

ΕΝΟΤΗΤΑ 55

Όξυνση της πολιτικής κρίσης και η δικτατορία της 21^ης Απριλίου1967 (1963-1974)

Το 1963 η Ένωση Κέντρου κερδίζει τις εκλογές. Ο Γεώργιος Παπανδρέου προσπαθεί να πάρει μέτρα υπέρ των ασθενέστερων τάξεων, να μετριάσει τα αυταρχικά μέτρα εις βάρος της αριστεράς, να μεταρρυθμίσει την εκπαίδευση και να περιορίσει την επέμβαση των Αμερικανών.

Το 1965 ξεσπά κρίση στις σχέσεις του Παπανδρέου με το βασιλιά Κωνσταντίνο, που καταλήγει στην παραίτηση του Παπανδρέου και στην αποχώρηση από το κόμμα του διαφόρων στελεχών (αποστάτες). Οι ενέργειες του βασιλιά αποδοκιμάζονται με διαδηλώσεις από το λαό (Ιουλιανά).

Στις 21 Απριλίου 1967 μια στρατιωτική ομάδα από μεσαίους και ανώτερους αξιωματικούς καταλαμβάνουν με πραξικόπημα την εξουσία. Ο βασιλιάς στην αρχή συνεργάζεται μαζί τους, μετά προσπαθεί να τους ανατρέψει και στο τέλος όταν αποτυγχάνουν οι ενέργειές του καταφεύγει στο εξωτερικό. Οι ΗΠΑ συνεργάζονται με τη χούντα.

Οι δικτάτορες αναστέλλουν βασικά άρθρα του συντάγματος και κάνουν διώξεις αριστερών ή διαφωνούντων πολιτών.

Παράλληλα οργανώνονται πυρήνες αντίστασης από δημοκρατικούς πολίτες. Κορυφαία αντιδικτατορική εκδήλωση ήταν η κατάληψη του Πολυτεχνείου από φοιτητές (Νοέμβριος 1973). Η διαμαρτυρία των φοιτητών πήρε μεγάλες διαστάσεις και οι δικτάτορες τη σταματούν με την εισβολή του στρατού μέσα στο Πανεπιστήμιο.

Τον Ιούλιο του 1974 προκαλούν πραξικόπημα στην Κύπρο για ανατροπή του Μακάριου και οι Τούρκοι βρίσκουν την αφορμή να επέμβουν στρατιωτικά στο νησί. Αδυνατώντας να διαχειριστούν την κρίση στις 23 Ιουλίου του 1974 παραδίδουν την εξουσία στους πολιτικούς.