Ο ΜΙΚΡΑΣΙΑΤΙΚΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ (1919-1922)

-->

ΕΝΟΤΗΤΑ 39

Εξελίξεις σε Ελλάδα και Τουρκία μετά το μικρασιατικό πόλεμο

Το Σεπτέμβριο του 1922 ξεσπά στρατιωτικό κίνημα με επικεφαλής το Ν. Πλαστήρα και τον Στ. Γονατά που απαιτεί την παραίτηση του Κωνσταντίνου, το σχηματισμό κυβέρνησης αρεστής στην Αντάντ και την ενίσχυση του μετώπου στη Θράκη. Ο Κων/νος εξαναγκάζεται να φύγει και βασιλιάς γίνεται ο γιος του, Γεώργιος Β΄.

Η επαναστατική κυβέρνηση που οργανώνεται: α) αποδέχεται την ανακωχή των Μουδανιών με την οποία τερματίζεται ο πόλεμος με τους Τούρκους και παραχωρείται η Αν. Θράκη, η οποία εκκενώνεται από τον ελληνικό πληθυσμό της, στην Τουρκία. β) συστήνει έκτακτο στρατοδικείο και καταδικάζει σε θάνατο ως υπεύθυνους της μικρασιατικής καταστροφής τους εξής έξι (δίκη των έξι ) : Δ. Γούναρη, Ν. Στράτο, Π. Πρωτοπαπαδάκη, Γ. Μπαλτατζή, Ν. Θεοτόκης, Γ. Χατζηανέστης.

Στις 24 Ιουλίου 1923 υπογράφεται η συνθήκη της Λοζάνης. Σύμφωνα με αυτήν το σύνορο Ελλάδας – Τουρκίας ορίστηκε ο ποταμός Έβρος και η Ίμβρος και η Τένεδος δίνονται στην Τουρκία. Επίσης ενσωματώθηκε στη συνθήκη σύμβαση ανταλλαγής πληθυσμών, σύμφωνα με την οποία όλοι οι ορθόδοξοι χριστιανοί της Τουρκίας έπρεπε να μετοικήσουν στην Ελλάδα και όλοι οι μουσουλμάνοι της Ελλάδας στην Τουρκία. Εξαιρούνταν οι Έλληνες της Κων/λης , της Ίμβρου και της Τένεδου και οι μουσουλμάνοι της Δ. Θράκης.

Η επαναστατική κυβέρνηση είχε να αντιμετωπίσει πολλά εσωτερικά προβλήματα ( απεργίες, πρόσφυγες, φτώχεια κ.λ.π. ). Προχωρεί σε απαλλοτρίωση γαιών και διανομή τους σε πρόσφυγες και γηγενείς ακτήμονες. Αντικαθιστά το παλαιό ημερολόγιο με το νέο ( διαφορά 13 ημερών ). Στις εκλογές του 1923 το κόμμα των Φιλελευθέρων παίρνει την πλειοψηφία. Ο Γεώργιος Β' εξαναγκάζεται να φύγει στο εξωτερικό.

Στην Τουρκία ο Κεμάλ διώχνει το σουλτάνο και προσπαθεί να κάνει την Τουρκία ένα κοσμικό κράτος δυτικού τύπου. Οργανώνει την υγεία και την εκπαίδευση, χρησιμοποιεί λατινικό αλφάβητο, απαγορεύει την πολυγαμία, το φέσι και το φερετζέ, δίνει δικαίωμα ψήφου στις γυναίκες και επιβάλλει τη χρήση οικογενειακού επιθέτου ( ο ίδιος παίρνει το επίθετο Ατατούρκ). Οι μεταρρυθμίσεις του Κεμάλ βρίσκουν απήχηση μόνο στα ανώτερα και μεσαία κοινωνικά στρώματα.